Paris và tham vọng đô thị xanh của thế kỷ 21

Paris nổi tiếng với những tòa nhà cổ kính và sự bảo tồn tỉ mỉ của lịch sử đô thị. Tuy nhiên, thành phố này không chỉ đóng khung trong những bức tranh lịch sử mà nó còn không ngừng phát triển để đáp ứng nhu cầu của người dân cũng như xu hướng phát triển đô thị hiện nay.

Paris đã và đang trải qua một quá trình chuyển đổi đô thị xanh trong những năm gần đây. Các sáng kiến hiện đang được thực hiện và sẽ được thực hiện góp phần vào mục tiêu ngăn chặn biến đổi khí hậu của Pháp từ nay đến năm 2050.

1/ Ưu tiên các phương tiện giao thông “xanh”

Trong những năm gần đây, thành phố đã mở rộng những tuyến đường dành cho xe đạp để du khách có thể chọn cho mình những hành trình tham quan đa dạng hơn. Chỉ riêng trong khu vực nội thành, hơn 60 km các tuyến đường xe đạp được đưa vào vận hành dài hạn.

Giới chức thành phố này đang vẽ ra viễn cảnh một ngày không xa, mọi người có thể thong thả đạp xe dọc bờ sông thơ mộng, xuyên qua thành phố, để đến thăm hai “lá phổi xanh” lớn nhất của Paris là rừng Vincennes và rừng Boulogne.

Khu do thi xanh-cayxanhhoanggia-8 — Paris khuyến khích người dân sử dụng xe đạp làm phương tiện giao thông | cayxanhhoanggia.com

Việc xây dựng mạng lưới giao thông dành riêng cho xe đạp nằm trong chương trình dài hạn, tổng thể của thành phố Paris, hướng tới mục tiêu là đến Thế vận hội Olympic 2024, 100% đường phố ở đây sẽ có thể đón phương tiện xe đạp. Để thực hiện mục tiêu đó, Paris đang quy hoạch mạng lưới tuyến đường xe đạp nhanh hoặc dành làn đường riêng cho xe đạp.

Trên toàn vùng Paris, thành phố sinh thái này đang có kế hoạch xây dựng 9 tuyến xe đạp nhanh, trải dài trên 680km với làn đường hai chiều và tách biệt khỏi làn giao thông cơ giới. Hiện nay, có 6 tuyến đã được triển khai xây dựng và hơn một nửa trong số đó đã hoàn thành, đi vào vận hành. Việc này sẽ khuyến khích những người đam mê môn thể thao đạp xe đường trường hay những người muốn đi du lịch, dã ngoại bằng xe đạp vì họ được đảm bảo có những tuyến đường riêng an toàn, tiện nghi hơn.

Song song với đó, giới chức Paris cũng đang áp dụng các biện pháp nhằm giảm phương tiện cơ giới cá nhân gây ô nhiễm. Từ năm 2020, việc áp dụng phân loại tem môi trường cho tất cả các loại xe hơi được đưa vào áp dụng tại thành phố này và một số thành phố lớn của Pháp. Đây là tem chứng nhận mức độ ô nhiễm của xe, được phân loại từ mức 1 đến mức 5, dùng để phân loại hạn chế lưu thông trong những thời điểm ô nhiễm không khí tăng.

Kể từ tháng 6/2021, trên toàn vùng Paris, chỉ có các xe đạt tiêu chuẩn mức 1 đến mức 3 mới được lưu hành trong khoảng thời gian từ 8h00 đến 20h00 trong tuần. Các phương tiện có mức xả khí thải 2 và 3 sẽ dần bị hạn chế lưu thông vào năm 2022 và 2024. Bên cạnh đó, xe bus, xe điện công cộng cũng chuyển sang chạy bằng năng lượng sạch, năng lượng tái tạo.

Khu do thi xanh-cayxanhhoanggia-7 — Paris hướng đến đô thị xanh bền vững của thế kỷ 21 | cayxanhhoanggia.com

2/ Người dân góp phần phủ xanh từ nhà ra phố

Ngoài các biện pháp trên, giới chức Paris trong nhiều năm trở lại đây cũng đã triển khai nhiều chính sách và biện pháp phong phú để tăng diện tích đất trồng cây, phủ xanh hơn nữa. Đầu tiên phải kể đến việc khuyến khích người dân trồng cây ở cả những không gian hạn chế như ban công, sân thượng, vườn nhà.

Hàng năm, thành phố tổ chức định kỳ hai đợt bán cây với mức giá hỗ trợ trong từng khu dân cư. Vào dịp này, khi đến mua cây, người dân còn được hướng dẫn cách gieo trồng, chăm sóc, lựa chọn những loại cây phù hợp với thời tiết và thổ nhưỡng địa phương.

Riêng với cây trồng trên ban công, tùy theo khu phố sinh sống mà người dân được chọn mua cây trong những bảng cây đã được các chuyên gia cảnh quan và thực vật lựa chọn để đảm bảo những cây này khi lớn lên sẽ tạo cảnh quan hài hoà với khung cảnh khu phố.

Không dừng ở trong nhà, thành phố Paris còn có sáng kiến để người dân có thể trồng trọt, làm vườn trên mọi khoảng đất trống, các gốc cây trên hè phố, trong sân chung và trên sân thượng của những toà nhà chung cư lớn.

Theo đó, nếu trước vỉa hè hay góc phố có những gốc cây, khoảng đất còn trống, người dân chỉ cần vào trang web riêng dành để khai vào bản đăng ký “giấy phép trồng cây” rồi biến nó thành một khu vườn để họ tự chăm sóc. Giấy phép như vậy không cần phải phê duyệt và người dân sẽ nhận được sau 1 tháng kể từ khi khai báo.

Ngoài ra, thành phố còn gửi thêm bộ dụng cụ, đất và hướng dẫn cơ bản để người dân bắt tay vào làm vườn. Để chuẩn bị cho việc trồng trọt của người dân, chính quyền sẽ dỡ bỏ lưới sắt bảo vệ quanh gốc cây và thay bằng một hàng rào gỗ quây xung quanh cây rồi đổ thêm đất trồng vào để chủ nhân khu vườn chăm chút.

Nhờ những biện pháp này mà những người đi bộ hiện dễ dàng bắt gặp những khu vườn nhỏ xinh đầy những bông hoa tươi, hay những luống rau chăm sóc gọn gàng ở bất cứ đâu trên hè phố Paris, nhất là những dịp mùa xuân hay đầu hè. Những khu vườn nhỏ xinh như vậy ngoài việc tạo không khí trong lành, xanh đẹp còn khiến cho thủ đô Paris trở nên gần gũi, thân thiện và tự nhiên hơn rất nhiều.

Thành phố Paris cũng đã kêu gọi triển khai các dự án nông nghiệp trên những khu đất trống, đất hoang hay các sân trong, mái nhà. Ở mọi nơi, như ở trong các công viên lớn nhỏ, nhiều bãi cỏ cũng được chuyển đổi thành đất trồng vườn để người dân sống quanh đó đến thuê đất trồng trọt.

Nhiều khu đất trống, đất công cộng trong từng khu phố được biến thành các vườn rau chung, vừa phủ xanh thêm quang cảnh lại tăng mối gắn kết cộng đồng. Nhờ định hướng đó cùng những ưu đãi tài chính và giảm thuế, diện tích đất nông nghiệp trong đô thị tại Paris trong vài năm gần đây đã tăng thêm hàng chục ha, đưa Paris dần trở thành một đô thị xanh của thế kỷ 21.